Bijna alle medicijnen, medische toestellen, chirurgische methoden en behandelingen die we in ziekenhuizen gebruiken, werden ontwikkeld met de hulp van proefdieren. Het gebruik van dierproeven is vaak de eerste stap in de ontwikkeling van een nieuwe behandeling.
Dieren in het onderzoek zijn essentieel omdat ze ons toelaten kennis te verwerven die we niet zomaar met een experiment in een proefbuis kunnen bekomen. Zo worden nieuwe medicijnen pas in mensen getest nadat in proefdieren is aangetoond dat ze veilig zijn en werken. Maar ook fundamenteel onderzoek met proefdieren is ook essentieel voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen en chirurgische methoden. Heel wat wetenschappelijke vragen kunnen we beantwoorden aan de hand van alternatieven zoals celculturen en computermodellen (zie ‘alternatieven‘), maar helaas is de context van het hele organisme in sommige gevallen essentieel. Dit maakt dierproeven voorlopig onmisbaar in het biomedisch onderzoek.
Enkele voorbeelden uit een lange lijst van medische doorbraken die rechtstreeks te danken zijn aan dierproeven:
De ontwikkeling van het Ebola-medicijn is een voorbeeld waar een nieuwe therapie werd ontdekt dankzij dierproeven. In 2014 brak Ebola uit in West-Afrika: meer dan 10.000 mensen kwamen hierbij om het leven. Er was geen enkel medicijn beschikbaar dat de ziekte kon stoppen of afremmen. De eerste effectieve behandeling werd ontwikkeld door serum van geïnfecteerde muizen te isoleren. Dit serum bleek apen te beschermen van een dodelijke dosis Ebola-virus. Het medicijn ZMapp werd aan 3 doodzieke Ebola-patiënten toegediend. Twee daarvan overleefden de ziekte dankzij de therapie.
Proefdieren hebben niet alleen bijgedragen aan een gelukkiger en gezonder leven voor de mens. Veel van onze ziekten, van kanker tot epilepsie, komen ook bij dieren voor. Tal van vaccins en antibiotica worden dus ook bij dieren voorgeschreven, en wetenschappelijk onderzoek met proefdieren houdt dus ook onze huisdieren (en landbouwdieren) gezond.
Monument ter ere van de laboratoriummuis, Novosibirsk, Rusland